هندسه در گنبد آرامگاه شیخ زاهد گیلانی: الگویی برای طراحی گنبد در کرانه جنوبی دریای خزر

نویسندگان

مجتبی پوراحمدی

چکیده

این مقاله به بررسی طرح معماری گنبد آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، یکی از آثار به جا مانده از اواخر دوران تیموری و اوایل دوران صفوی در لاهیجان، می پردازد. فرضیه پژوهش حاضر این است که طرح گنبد مورد اشاره، بر مبنای روابط و ترسیمات هندسی دقیقی شکل گرفته است و هدف از پژوهش حاضر آن است که از این هندسه پنهان پرده بردارد. در این مقاله پس از اشاره به اهمیت مطالعه طراحی گنبد هرمی خاص این بنا و نیز اشاره به جایگاه محوری هندسه در طراحی معماری قدیم، هندسه شکل دهنده به گنبد این بنا در نمای اصلی ساختمان معرفی می گردد. مقاله در ذکر اهمیت رمزگشایی از هندسه پنهان در طرح این بنا، به دو مطلب اشاره می نماید: اول این که پی بردن به این هندسه، تذکر مجددی بر جایگاه ممتاز هندسه در طراحی معماری قدیم است که خود به فهم صحیح تر معماری سنتی کمک ارزنده ای می کند؛ دوم این که با نگاهی به وضعیت نامطلوب فعلی طراحی گنبد در شهرها و روستاهای کرانه جنوبی دریای خزر، نظام هندسی مورد استفاده در طراحی این گنبد می تواند به گونه ای خلاقانه در طراحی گنبدهای جدید در این پهنه جغرافیایی-فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

هندسه در گنبد آرامگاه شیخ زاهد گیلانی: الگویی برای طراحی گنبد در کرانه جنوبی دریای خزر

این مقاله به بررسی طرح معماری گنبد آرامگاه شیخ زاهد گیلانی، یکی از آثار به جا مانده از اواخر دوران تیموری و اوایل دوران صفوی در لاهیجان، می پردازد. فرضیه پژوهش حاضر این است که طرح گنبد مورد اشاره، بر مبنای روابط و ترسیمات هندسی دقیقی شکل گرفته است و هدف از پژوهش حاضر آن است که از این هندسه پنهان پرده بردارد. در این مقاله پس از اشاره به اهمیت مطالعه طراحی گنبد هرمی خاص این بنا و نیز اشاره به جای...

متن کامل

طراحی مجتمع فرهنگی در جوار آرامگاه شیخ زاهد گیلانی با نگاهی بر معماری سنتی

بناهای تاریخی هر کشور، گویای خصایص فرهنگی و تاریخی ملت آن است و توجه به معماری بناهای تاریخی ، امری ضروری می نماید؛ زیرا عدم تدقیق و بررسی های شایسته در معماری گذشته، یکی از دلایل فراموشی این گونه بناها است؛ لیکن در بررسی برخی بناها، یافتن مرزی مشخص میان خصوصیات برگرفته از معماری بومی منطقه، معماری سنتی و زمینه شکل گیری اثر، امری سهل و ممتنع است. در این راستا هدف از این پژوهش، بررسی ویژگی های م...

خاستگاه نیاکان شیخ زاهد و محل کنونی آرامگاه او

شیخ زاهد گیلانی مرشد شیخ صفی‌الدّین اردبیلی است. نه نیاکان شیخ زاهد ونه نیاکان شیخ صفی‌الدّین، هیچ‌ کدام از گیلان و اردبیل برنخاسته‌اند، ‌بلکه خاستگاه نیاکان هر دو آنها،‌ سَنجان بوده و نسب این مرشد و مرید به کردان می‌رسد. خاستگاه شخص شیخ زاهد هم در میان تالش‌ها بوده و چون تالش را همواره بخشی از گیلان دانسته‌اند، از این روی، او به گیلانی شهرت یافته و ظاهراً این پسوند گیلانی بعدها به آخر اسم شیخ زاهد...

متن کامل

نقش محیط و فرهنگ در شکل گیری آرامگاه های دوره اسلامی در حاشیه جنوبی دریای خزر*

یکی از بناهای آیینی و متبرکه در دوران اسلامی ایران آرامگاه افراد دارای کرامات الهی است که به دلیل قداست بعد از مساجد از اهمیت ویژه ای نزد مردم برخوردارند. حال آن که در حاشیه جنوبی دریای خزر به دلایل تاریخی ، جغرافیایی و فرهنگی تعداد این بناها بیشتر از سایر نقاط ایران است. بنابراین هدف از این پژوهش ابتدا شناخت ویژگی های معماری این گونه بناها و سپس مشخص کردن تفاوت و تشابهات آنها با در نظر گرفتن ن...

متن کامل

تعیین منشا عنصر باریم در رسوبات کرانه جنوبی دریای خزر (مطالعه موردی: منطقه لاریم و فرح‌آباد)

باریم عنصر‌ی شیمیایی است که در گروه 2 جدول تناوبی قرار دارد. با توجه به افزایش ناگهانی غلظت این عنصر در نمونه رسوبی L1-2اخذ شده از سواحل جنوبی دریای خزر در محدوده شمالی ساری، این پژوهش با هدف شناسایی منشا آن و تعیین ارتباط آن با سایر عناصر موجود در رسوبات، انجام شد. نمونه‌های رسوبی مورد آزمون‌های دانه‌بندی و ICP قرار گرفت و نتایج با استفاده از پارامترهای آماری همچون جورشدگی، کج‌شدگی، گردشدگی، ت...

متن کامل

طراحی الگوهای همدید شدیدترین بادهای کرانه های جنوبی دریای خزر (سال های 68-1366)

تأثیرات شگرف توفان ها و بادهای خزری براقتصاد سه استان گیلان، مازندران و گلستان به عنوان تنها منطقه ی یکپارچه ی معتدل و مرطوب ایران بر کمتر کسی پوشیده است. در این پژوهش برای شناخت علل وقوع این بادها طی سالهای 1366تا 1368، داده های آماری این بادها استخراج و بر پایه فراوانی ایستگاه های دارای شدیدترین باد از مجموع 61 موج باد، 20 موج شاخص برگزیده شد. آنگاه با مراجعه به نقشه های هوای روزانه، الگوی آر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
نشریه هنرهای زیبا- معماری و شهرسازی

ناشر: پردیس هنرهای زیبا دانشگاه تهران

ISSN 2228-6020

دوره 2

شماره 43 2011

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023